Kan Marko Espinoza na zijn onherroepelijk vonnis nog naar de Verenigde Staten reizen als perschef van Gabinete Futuro en AVP?
Strafblad en publieke functie: de VS-toelatingsregels rond Marko Espinoza als testcase
ORANJESTAD – In reactie op een lezersvraag onderzoekt de redactie of Marko Espinoza, na zijn onherroepelijk vonnis in 2019, nog in aanmerking komt om naar de Verenigde Staten te reizen als perschef van Gabinete Futuro en AVP, bijvoorbeeld voor officiële delegatiereizen en persoonlijk. De vraag, inclusief het volledige vonnis, zal officieel worden voorgelegd aan het Amerikaanse Department of Homeland Security (DHS) voor definitieve duiding. In dit artikel zetten we de feiten, het juridisch kader en de mogelijke consequenties op een rij.
Achtergrond: Het Onherroepelijk Vonnis
Marko Espinoza is een bekende naam binnen het Arubaanse overheidsapparaat en is perschef van het kabinet AVP Futuro. In juli 2019 werd hij door het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba veroordeeld tot 180 uur werkstraf (subsidiair 90 dagen hechtenis).
Het vonnis betrof twee hoofdpunten:
Opzetheling van politieapparatuur: Espinoza werd schuldig bevonden aan het in bezit hebben en gebruiken van een door misdrijf verkregen politieportofoon en mobilofoon.
Illegaal aftappen van politiecommunicatie: Met technische middelen (waaronder software) werden vertrouwelijke politieberichten afgeluisterd en gedeeld.
Na het doorlopen van alle juridische procedures is het vonnis inmiddels onherroepelijk geworden. Dat betekent dat er geen hoger beroep of cassatie meer mogelijk is en het vonnis definitief vaststaat.
Amerikaanse Toelatingsregels: ESTA en Visum
De Verenigde Staten kennen zeer strikte regels voor toelating van reizigers met een strafblad. De kern van het beleid is te vinden in de zogenoemde ‘crime involving moral turpitude’ (CIMT)-regeling.
1. Geen ESTA na een CIMT-veroordeling
Het ESTA-programma (Electronic System for Travel Authorization) biedt burgers uit onder andere Nederland en Aruba de mogelijkheid om zonder visum naar de VS te reizen voor kort verblijf (maximaal 90 dagen, bijvoorbeeld voor zaken, toerisme of conferenties).
Op het ESTA-formulier wordt echter expliciet gevraagd naar strafbare feiten:
“Heeft u ooit een misdrijf gepleegd of bent u daarvoor veroordeeld, waarbij sprake was van morele verwerpelijkheid (‘crime involving moral turpitude’), of een overtreding met betrekking tot verdovende middelen?”
Zowel opzetheling (het opzettelijk in bezit hebben van gestolen goederen van Het Korps Politie Aruba (KPA) als illegaal aftappen van communicatie worden in de Verenigde Staten vrijwel altijd als CIMT beschouwd.
Wie ‘ja’ moet antwoorden op deze vraag, wordt automatisch uitgesloten van het ESTA-programma—ongeacht de functie, het doel van de reis of de duur van het verblijf.
2. Visum is noodzakelijk, toelating niet vanzelfsprekend
Na afwijzing van ESTA blijft alleen een reguliere visumaanvraag over, bijvoorbeeld een B1/B2-visum voor zaken of toerisme. Bij deze aanvraag moet het volledige, onherroepelijke vonnis worden overgelegd en toegelicht.
De consulaire dienst van de VS beoordeelt per individueel geval:
Of de aanvrager ondanks het strafblad toch toegang kan krijgen tot de Verenigde Staten.
Of er omstandigheden zijn (zoals rehabilitatie, tijdsverloop, belang van de reis) die in het voordeel van de aanvrager pleiten.
In sommige gevallen kan een zogenaamde ‘waiver’ (uitzondering) worden aangevraagd, maar deze wordt slechts bij uitzondering toegekend en is nooit gegarandeerd.
3. Niet melden: grote risico’s
Het niet melden van een strafblad of het onjuist invullen van het ESTA- of visumformulier wordt in de VS als immigratiefraude gezien.
Dit heeft zeer ernstige gevolgen:
In vrijwel alle gevallen volgt een permanent inreisverbod voor de Verenigde Staten, dat zelden of nooit ongedaan wordt gemaakt.
Een dergelijk verbod geldt voor alle toekomstige aanvragen, ook als de reden van de reis in de toekomst verandert.
Juridische en Maatschappelijke Context
Het feit dat deze situatie betrekking heeft op een centrale communicatiefunctionaris binnen het Arubaanse kabinet, maakt de zaak bijzonder. Espinoza begeleidt als chef communicatie van het kabinet van Aruba (AVP Futuro) moet regelmatig de minister-president en andere hoogwaardigheidsbekleders bij internationale reizen, conferenties en diplomatiek overleg. Ook voor andere functionarissen of bestuurders met een vergelijkbaar strafblad geldt hetzelfde toelatingsbeleid: de Amerikaanse regels maken geen uitzondering voor leden van een officiële delegatie of stafleden van de regering.
Officiële navraag bij DHS
Vanwege het publieke belang en de grote maatschappelijke aandacht voor deze kwestie, gaat de redactie de vraag—met het volledige, onherroepelijke vonnis—officieel voorleggen aan het Amerikaanse Department of Homeland Security (DHS). Het verzoek aan DHS is om formeel te bevestigen of een strafrechtelijk veroordeelde in deze positie ooit nog kan worden toegelaten tot de VS, en onder welke voorwaarden.
Zodra het formele antwoord van DHS binnen is, wordt dit artikel geactualiseerd met het officiële standpunt van de Amerikaanse autoriteiten.
Conclusie
Op basis van de huidige wetgeving in de Verenigde Staten betekent een onherroepelijk vonnis voor een ‘crime involving moral turpitude’ zoals opzetheling of aftappen van politiecommunicatie dat Marko Espinoza niet met ESTA naar de VS kan reizen—ook niet als perschef van Gabinete Futuro en AVP. Alleen via een reguliere visumaanvraag, met volledige openheid over zijn strafblad, is toegang tot de VS eventueel mogelijk, maar nooit gegarandeerd.
Het niet melden van het vonnis levert vrijwel altijd een levenslang inreisverbod op.
Vrijwaring / Disclaimer:
Dit artikel is opgesteld in het algemeen maatschappelijk belang, gezien het feit dat Marko Espinoza – ondanks een strafrechtelijke veroordeling – een publieke functie als perschef van het kabinet Gabinete Futuro en AVP bekleedt.
De informatie is gebaseerd op openbare bronnen en juridische documenten en is bedoeld ter algemene informatie. Dit artikel vormt geen juridisch advies. Voor persoonlijke situaties of formeel advies wordt verwezen naar juridische experts of de betreffende autoriteiten. De redactie is niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van het gebruik van deze informatie.
Bronnen:
Uitspraak in de Strafzaak tegen Marko Espinoza
Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba
Datum uitspraak: 15 juli 2019
Zaaknummer: P-2018/10731 / 315 van 2019
Gerecht in Eerste Aanleg Aruba (ECLI:NL:OGEAA:2019:457)
en
U.S. Department of State / ESTA / INA 212(a)(2)
INA 212(a)(2)(A)(i) – Inadmissibility Due to Criminal and Related Grounds
Engelse tekst (relevant fragment):
(2) Criminal and related grounds.
(A) Conviction of certain crimes.
(i) In general. — Except as provided in clause (ii), any alien convicted of, or who admits having committed, or who admits committing acts which constitute the essential elements of—
(I) a crime involving moral turpitude (other than a purely political offense) or an attempt or conspiracy to commit such a crime, or
(II) a violation of (or a conspiracy or attempt to violate) any law or regulation of a State, the United States, or a foreign country relating to a controlled substance (as defined in section 102 of the Controlled Substances Act (21 U.S.C. 802)),
is inadmissible.